Nogay Türkleri Rusya Federasyonunda yaşayan Türk boylarının en eski halklarındandır. Günümüzde Rusya Federasyonunda 100.000’e yakın Nogay yaşamaktadır. Dilleri Nogaycadır ve Kuzey Kafkasya, Karaçay Çerkesya, Astrahanda yaşarlar. Nogaylar her zaman kendi gelenek ve örf adetlerine bağlı yaşamışlardır. Bunun temelinde onların değimi ile "ademşilik", insanlık anlayışı yatmaktadır.

Her Nogayın insanlık görevi geleneklerini yaşatmaktır. Nogaylar kızlarını kibar ve ciddi, erkeklerini ise güçlü cesur ve hızlı yetiştirirler. Büyüklere saygı ve hürmet en önemli özellikleridir.

     Nogaylar geçimlerini hayvancılıkla sağlamışlardır. Atçılık, devecilik, büyük baş hayvancılık, kuşçuluk, kazcılık, avcılık, balıkçılık ve balcılıkla uğraşmışlardır.

     Nogaylarda misafir ve dost kelimeleri aynı anlamı taşımaktadır. Diğer Kuzey Kafkasya halklarında olduğu gibi misafire "konak" denilmektedir. Nogaylarda insanlar arasında düşmanlık bile olsa evlerine girdikten sonra dost sayılırlar ve dost muamelesi görürler. Eğer misafir uzun yoldan gelirse Orta Asya Türkleri'nde de olduğu gibi koyun kesilir ve ağırlanır. Gelen misafire hiç bir zaman neden geldiği ve ne zaman gideceği sorulmaz, ta ki kendisi bunu söyleyene kadar.

     "Andir Şopay" yağmur duası geleneğidir. Andir buğday (tahıl) ambarına denilir. Nogayların yaşadıkları bölgelerin geneli iklim olarak kuraktır. Sıcak ve kuru geçen yaz mevsiminde yağmur aranır hale gelmiştir. Nogayların günümüze kadar ulaşan ilginç yağmur çağırma geleneği korkuluklar eşliğinde yapılmıştır. Geleneğin korkuluklarla eşleşmesine Andir Şopay denilmektedir. Andir Şopayın gerçekleştirileceği gün kadınlar ağaçtan korkuluk hazırlarlar. Korkuluğa kadın elbisesi ve koyu renkte eşarp takarlar. Köyün genç çocukları korkuluğu ellerine alıp ev ev yağmur şarkısı söyleyerek dolaşırlar.

"Hop, hop Andir Şopay,
Tanrı bize yağmur versin.
Yaradandan dileriz,
Ekinler bereketlensin".

diyerek şarkı söylerler. Ev sahipleri gelenlere önce su püskürtürler, ardından buğday, mısır ve arpa taneleri atarlar. Daha sonra ekmek, tereyağ, peynir ve kuru et ikram ederler. Köyün tüm evlerini ziyaret ettikten sonra çeşme başına giderler ve yağmur için kurban keserler.

     Herkes toplanır ve Tanrı'dan yağmur, bolluk ve bereket dileyerek dua ederler. Duadan sonra herkes bir birlerini ıslatır. Ellerindeki korkuluğu da akan suya atarlar. Nogaylar bu adetlerden sonra muhakkak yağmur yağacağına inanırlar.

     Nogaylarda haftanın belirli günleri talihli; pazartesi, çarşamba ve cuma, talihsiz gün ise salıdır. Bu nedenle de gelenek ve örf adetlerini talihli günlerde gerçekleştirmeye özen göstermişlerdir.

     Nogaylar milli gelenek ve göreneklerini bir sonraki nesile aktarmakla hükümlüdürler. Bu nedenle de gelenekleri yok olmaktan kurtulup devam etmektedir.

                                                                                                         Dr.Shurubu KAYHAN

                                                                                                              Kimvekil.Com

-----------------------------------------------------------------------------

“Andyr Shopay” - Nogay Turks tradition.

One of the most ancient folks among Turkic tribes is Nogay. They live in southern European Russia, mainly in the North Caucasus region Karachay–Cherkessia and the Astrakhan Oblasts Their population is about 100,000 people. They use the Nogay language. The Nogay always lived in accordance with their traditions and customs. On this basis, there is a concept of humanity - "ademshilik". An important part of their life is to preserve human values. Nogay teaches girls to be polite and serious, boys to be rapid and brave, special attention paid to enhance the respect for elder generation. Cattle breeding warranted their existence. There were types of it: horse breeding, camel breeding, stock raising, poultry, in particular geese breeding, hunting and fishing. The words “friend” and “guest” were synonymous. Other folks of the North Caucasus called the guest “Konak”. Even if there was an enmity between Nogays after entering the house, they became friends and remained on friendly terms. They slaughtered a sheep and organized holiday as other Middle Asian Turks, if guests come from afar. Nogay people never asked their guests why they come and when they would leave, until they say it by their selves. “Andyr Shopay” is a pray-tradition for rain. Wheat (grain) was stored in barns. Nogay people mainly lived in the region, where the climate was dry. They were trying to make it rain during hot and dry summer. Nogay people preserved interesting custom, which adhere to the present days, alongside the door set a traditional scarecrow, which causes rain. This scarecrow called "Andyr Shopay" women made it out of wood. They put dress and a dark-colored scarf on the scarecrow. Young children of the village pick up the scarecrow and going from house to house singing: "Hey, hey Andyr Shopay, Let God give us rain. We ask the Creator, to bless the crops. " After the song the houses hosts sprinkle ground with water, then throw grains of wheat, corn and barley after that they treat children with bread, butter, cheese and dry meat. After visiting all houses in the village, people were going to the source and sacrificed while being praying for rain. The whole village gathered and prayed to God to send them rain, abundance and fruitfulness, after prayers poured water on each other. At last, they throw the scarecrow into running water. Nogay people believed that after all rituals it will definitely rain. Nogay folk thought that some days are special. Successful days were Monday, Wednesday, Friday and Tuesday considered as unhappy. Therefore, they try to hold all traditions and customs only on lucky days. Nogay people had to pass their traditions and customs to next generation. They continue to perform all rituals in order not to let forget them.

                                                                      Dr.Shurubu KAYHAN   &   Kimvekil.Com

-----------------------------------------------------------------------------

Традиция Нога́йских Тюрок "Андыр Шопай ".

Ногайские Тюрки один из древнейших народов тюркских племен проживающих на территории Российской Федерации. В основном они живут на Северном Кавказе, в Карачаево-Черкесии и в Астраханской области, их насчитывается около 100.000. Язык – Ногайский. Ногайцы всегда жили согласно своим традициям и обычаям. На их основе существует понятие человечности - "адемшилик". Важной частью жизни каждого Ногайца является сохранение человеческих ценностей. Ногайских девочек воспитывают вежливыми и серьезными, а мальчиков быстрыми и отважными, особое внимание уделяется воспитание уважения к старшим. Скотоводство – обеспечивало их существование. Виды скотоводства: коневодство, верблюдоводство, разведение крупного рогатого скота, птицеводство, в частности разведение гусей, охота и рыболовство. Друг и гость для них были словами синонимами. У других народов Северного Кавказа, как и заведено, гостя называли «Коnak» (гость). Даже если между ногайцами существовала вражда после вхождения в дом они становились друзьями и оставались в дружеских отношениях. Как и у других Средне Азиатских Тюрков, если гость приезжал издалека, они резали барана и устраивали праздник. У гостей никогда не спрашивали зачем они пришли и когда уйдут, пока они сами не говорили. "Андыр Шопай " – традиция мольбы о дожде. Пшеница (зерно) хранилась в амбарах. Ногайцы, в основном, проживали в регионах, где климат был засушливым. В жаркое и засушливое лето, они стараются вызвать дождь. У ногайцев сохранилась интересный обычай, которой придерживаются до наших дней, возле двери устанавливают традиционное чучело, которое вызывает дождь. Это чучело называют «Андыр Шопай» и женщины делают его из дерева. На чучело надевают платье и шарф темного цвета. Маленькие дети деревни, взяв в руки чучело ходили от дома к дому и исполняли песню дождя: «Эй,эй Андыр Шопай, Пусть Бог даст нам дождь. Просим Создателя, Пусть благословит посевы». Хозяева домов после песни кропят землю водой, потом бросают зерна пшеницы, кукурузы и ячменя, затем они угощают детей хлебом, маслом, сыром и сухим мясом. После посещения всех домов в деревне, все шли к источнику и приносили жертву, молясь о дожде. Вся деревня собиралась и молилась Богу, чтобы он послал им дождь, изобилие и плодородие, после молитвы друг друга обливали водой. Чучело, которое было в их руках бросали в текущую воду. Ногайцы верили, что после выполнения всех ритуалов обязательно пойдет дождь. Ногайцы считали некоторые дни особенными, так удачными днями были понедельник, среда и пятница, а вторник - несчастным днем. Поэтому традиции и обычаи старались проводить только в удачные дни. Ногайцы должны передать следующему поколению национальные традиции и обычаи, поэтому они продолжают исполнять все ритуалы, чтобы они не были забыты.

                                                                                              Др. Шурубу КАЙХАН & Kимвекил.ком